Grote projecten

Grote projecten

Slimmer, toegankelijker, efficiënter. In 2020 en 2021 is hard gewerkt aan een aantal grote projecten. Sommige zijn gestart, andere afgerond. Een aantal grote projecten in het kort.

Snel naar:

Verplichte matching

Betere binding tussen student en opleiding

Passen studenten eigenlijk wel bij de opleiding waarvoor ze zich hebben aangemeld? Verplichte matching moet aan zowel de student als de universiteit meer duidelijkheid bieden.

Verkeerde verwachtingen

Stel, je wilt beginnen met een studie Rechten, maar zelfstandig werken past niet echt bij jou… eigenlijk past die studie dan niet goed bij je. Verkeerde verwachtingen zorgen voor uitval van studenten. Dat kan voorkomen worden als de opleidingen studenten vooraf beter informeren bij de studiekeuze en zelf ook kunnen beoordelen of studenten bij het profiel van de studie passen.

Goede weergave

Verplichte matching is een van de manieren om dat te doen. De student die zich aanmeldt voor een opleiding krijgt toegang tot een verplichte matchingsmodule in Brightspace. “We proberen daar een goede weergave te geven van de opleiding”, vertelt Toine Haverkamp, programmamanager Verplichte Matching. Met filmpjes, een podcast, colleges en opdrachten krijgen studenten een serieuze indruk van de opleiding.

Binding tussen student en opleiding

‘We hopen zo de kans op een succes­volle studie­carrière te vergroten.’

De module verplichte matching duurt acht uur. De student beantwoordt vragen en op basis van een bepaalde score, blijkt of de student al dan niet op zijn of haar plek is binnen de studie. Haverkamp: “Verplichte matching biedt opleidingen de mogelijkheid om studenten beter te begeleiden bij hun studiekeuze. Daarnaast creëert verplichte matching binding tussen student en opleiding. We hopen zo de kans op een succesvolle studiecarrière te vergroten.”

Aan boord krijgen

Verplichte Matching is in 2019 gestart met de eerste opleidingen. Omdat in 2020 weinig mogelijkheden waren om de modules voor opleidingen vorm te geven, is er vooral geïnvesteerd in het ‘aan boord’ krijgen van de opleidingen. Haverkamp: “Na 2021 zal de meerderheid van de opleidingen aan de Universiteit Leiden verplichte matching hebben.”

Brightspace

Met big bang over naar Brightspace

In 2020 is de Universiteit Leiden overgestapt op een nieuw Learning Management System: Brightspace. Na een geslaagde pilot in september 2019 stapte de Faculteit der Archeologie in februari 2020 al over op Brightspace. Bij de start van het academisch jaar 2020-2021 volgde de big bang: alle overige faculteiten stapten met hun bachelor- en masteronderwijs – ruim tweeduizend cursusomgevingen – over op Brightspace.

Deze overstap gebeurde in nauw overleg met de verantwoordelijke docenten en met uitgebreide ondersteuning vanuit het universi­taire projectteam en de faculteiten. Aan de overstap naar Brightspace werkten een projectteam van vijftien medewerkers en een studenten­team bestaande uit dertig studenten. Docenten werden ondersteund door facultaire implementatieteams. De meeste uren zaten in het overzetten van de content van het oude Learning Managementsystem Blackboard naar het nieuwe Brightspace. De overstap is ook gebruikt om een meer gestandaardiseerde look and feel te ontwikkelen.

Verandermodus

Ondanks corona is de uitrol goed verlopen. Dat online onderwijs een grote vlucht nam en iedereen in een verandermodus stond, droeg daaraan bij. Fysieke trainingen werden vervangen door online trainingen. Het tussentijds implementeren van de voor het online onderwijs noodzakelijke tools heeft geen nadelige gevolgen gehad voor de kwaliteit en doorlooptijd. De impact van Brightspace is groot. Zo logden in november 2020 ruim 37.000 unieke gebruikers in, wat alleen al in die maand leidde tot een totaal van zo’n 1,3 miljoen logins in Brightspace.

Digitaal toetsen

Ineens volop aandacht voor toetsen thuis

Sinds 2019 is het mogelijk om grote groepen digitaal te toetsen. Bij het Universitair Sportcentrum staan vierhonderd laptops om de toetsen op te maken. In 2020 zijn hier nieuwe stappen in gezet: faculteiten toetsen nu ook digitaal bij de studenten thuis.

Bij digitaal toetsen kost het invoeren van toetsvragen veel tijd, vertelt Harriët Damen, projectmanager Digitaal Toetsen. Maar als dat is gebeurd, zijn de voordelen groot. “Docenten hoeven geen handschriften te ontcijferen. Bij multiple choice-tentamens is de uitslag supersnel beschikbaar. Docenten kunnen vragen en antwoorden analyseren en de kwaliteit van de toets omhooghalen door onduidelijke of slechte vragen eruit te halen.”

Alternatieve toetsvormen

In 2020 kwam het toetsen thuis – remote toetsing – volop in beeld, waarbij de vraag was of er alternatieve toetsvormen waren waarbij geen surveillance nodig was. Damen: “We hebben razendsnel gekeken wat de mogelijkheden waren. Met het ICLON en het Centre for Innovation (CfI) hebben wij een handboek opgesteld voor docenten. Daarin stond beschreven hoe docenten remote onderwijs en toetsing konden vormgeven, en welk soort toetsen ze het beste konden aanbieden.”

Afwijkend gedrag

Proctoring – het online controleren van studenten thuis tijdens een toets – deed landelijk veel stof opwaaien vanwege de mogelijke inbreuk op privacy. Bij proctoring installeert de student een plugin van de dienst Proctorio in zijn of haar browser. Voordat studenten starten met de toets moeten zij een aantal stappen doorlopen: microfoon en webcam aan, eventueel bureau en kamer laten zien. Proctorio neemt geluid, beeld en schermactiviteit op en met kunstmatige intelligentie wordt afwijkend gedrag geregistreerd. Damen: “Na wat aanloopproblemen verliep het maken van tentamens thuis behoorlijk soepel. Voor de privacyvragen is door Universiteit Leiden een privacyverklaring opgesteld waarin staat dat niet meer gegevens worden verwerkt dan strikt noodzakelijk en erop wordt toegezien dat er zorgvuldig gegevens van de student wordt omgegaan.” Drie faculteiten hebben daar met name gebruik van gemaakt: LUMC, Geesteswetenschappen en Sociale Wetenschappen.

Opt out voor studenten

Damen heeft gemerkt dat docenten niet staan te springen om proctoring te gebruiken. “Zij kunnen altijd kiezen voor alternatieve toetsvormen, zoals het schrijven van essays.” Er zijn ook studenten die moeite hebben met het thuis maken van digitale tentamens, bijvoorbeeld omdat zij geen rustige werkplek thuis hebben of zich in hun privacy aangetast voelen. “Voor hen is er altijd een zogenoemde opt out: ze kunnen op laptops bij de universiteit hun tentamens maken.”

Naar één systeem

Digitaal toetsen zal alleen maar toenemen, is de verwachting. Faculteiten gebruiken nu twee verschillende applicaties voor digitaal toetsen: Remindo en ANS. Dat is eigenlijk te kostbaar en te weinig efficiënt, stelt Damen. Het plan is om over te gaan naar één systeem. Daarvoor worden nu alle functionaliteiten beschreven, die nodig zijn. Ook zullen er extra laptops worden aangeschaft.

Drempelloos Studeren

Studie doorlopen zonder hulp van derden

De Universiteit Leiden wil studenten met een beperking zoveel mogelijk gelijke kansen bieden. In 2020 is daarvoor het project Drempelloos Studeren gestart. Gebouwen, documenten, websites, tentamens: alles wordt gecheckt op toegankelijkheid.

“Ongeveer tien procent van de studenten heeft een fysieke of psychische beperking. Dat zijn er bij de Universiteit Leiden dus al snel vijfentwintighonderd”, vertelt Sonja Wagenaar, projectmanager Drempelloos Studeren. Het idee van het project is dat Leidse studenten met een beperking zoveel mogelijk zelfstandig, zonder hulp van derden hun studie kunnen doorlopen.

Expertgroep

Het project startte in 2020 met vier deelprojecten: digitale toegankelijkheid, tentamenvoorzieningen, fysieke toegankelijkheid en deskundigheidsbevordering. Voor elk van deze deelprojecten is een expertgroep ingericht waarin medewerkers vanuit verschillende organisatieonderdelen en faculteiten en twee studenten met een functiebeperking zitten.

Digitale toegankelijkheid

“Je web­lecture automa­tisch laten onder­titelen, draagt bij aan inclu­sief onder­wijs.”

“Er leefden binnen de universiteit veel ideeën en die hebben we samengebracht. De expertgroep Digitale Toegankelijkheid heeft er bijvoorbeeld voor gezorgd dat studenten met een functiebeperking plaatsnamen in een panel voor het nieuwe studentenportaal. Ook werkte deze expertgroep aan de toegankelijkheid van de studentenwebsite en programma’s die worden gebruikt in het onderwijs. Daarnaast is gekeken naar de toegankelijkheid van gebouwen. Een extern bureau heeft bijvoorbeeld, in samenwerking met het expertisecentrum Vastgoed en het expertisebureau Diversiteit en Inclusie een gebouwenschouw uitgevoerd.”

Bewustzijn en kennisdeling

Bij deskundigheidsbevordering gaat het om het bewustzijn van medewerkers te vergroten en om kennisdeling. Wagenaar: “Daarvoor is een blog gemaakt waarin studenten met een beperking vertellen over hun ervaringen. Daarnaast hebben we geïnvesteerd in nieuwsbrieven en nieuwsberichten en ervoor gezorgd dat informatie online goed vindbaar is.”

Concrete resultaten

Vanaf medio 2021 was het tijd voor de volgende stap: het boeken van concrete resultaten en toegankelijkheid echt vergroten. Er viel veel te doen, maar niet iedereen hoeft grote stappen te zetten, zegt Wagenaar. “Je weblecture automatisch laten ondertitelen, draagt bijvoorbeeld ook bij aan inclusief onderwijs.”